Αραβική χερσόνησος

Αραβική χερσόνησος
Χερσόνησος (3.000.000 τ. χλμ., 48.000.000 κάτ. το 2000) της νοτιοδυτικής Ασίας, περιοχή άξενη και ανεξιχνίαστη, που για πολύ καιρό εξακολούθησε να περιβάλλεται από μυστήριο, όπως και οι κάτοικοί της, οι Άραβες. Γιαζιράτ αλ Αράμπ (νησί των νομάδων) την αποκαλούν οι βεδουίνοι, θέλοντας πιο πολύ να τονίσουν τα χαρακτηριστικά των λαών της παρά να καθορίσουν τη γεωγραφική της διαμόρφωση. Ορίζεται στα Δ από τη στενή και βαθιά λεκάνη της Ερυθράς θάλασσας, στα ΝΑ από την Αραβική θάλασσα και στα Α από τον Αραβικό ή Περσικό κόλπο και από τον κόλπο του Ομάν. Τα βόρεια όριά της δεν είναι σαφώς καθορισμένα, επειδή η Α.χ. συνδέεται σε μεγάλο πλάτος με την ασιατική ήπειρο· γενικά όμως έχει επικρατήσει να θεωρούνται ως βόρειες ακραίες περιοχές της η μεσοποταμιακή και η συρολιβανική. Ο πληθυσμός της αποτελείται στη μεγαλύτερη πλειοψηφία του από Άραβες και έχει θρησκεία τον μωαμεθανισμό. Στο σύνολό της η περιοχή έχει τη μορφή τραπεζοειδούς υψιπέδου με ανυψωμένες δυτικές παρυφές και με πλαγιές χαμηλές προς τον Περσικό κόλπο και τη Μεσοποταμία. Το έδαφός της αποτελείται από παλαιοκρυσταλλοσχιστώδη πετρώματα, όπως γνεύσιοι και γρανίτες, τα οποία καλύπτονται κατά ένα μέρος από οριζόντια στρώματα ασβεστόλιθων και ψαμμιτών, ανάμεσα από τα οποία αναδύονται εδώ και εκεί ηφαιστειογενείς ράχες. Το μεγαλύτερο ύψος παρατηρείται κατά μήκος της δυτικής πλευράς και κυμαίνεται γύρω στα 3.000 μ. Στο εσωτερικό εκτείνεται μια σειρά βραχωδών και εκτεταμένων οροπεδίων που εναλλάσσονται με ερημικούς και αμμώδεις χερσότοπους. Το υψίπεδο κατεβαίνει απότομα σαν πραγματικό τείχος προς την Ερυθρά θάλασσα και η παράκτια πεδιάδα στην περιοχή αυτή είναι πάρα πολύ στενή και κάποτε ανύπαρκτη·οι ακτές προς την Αραβική θάλασσα και τον Περσικό κόλπο είναι κυρίως χαμηλές και αμμώδεις. Το κλίμα της Α.χ. είναι από τα πιο θερμά και τραχιά στον κόσμο· οι διαφορές θερμοκρασίας μεταξύ ημέρας και νύχτας είναι εξαιρετικά μεγάλες, ειδικά πάνω στα βουνά και τα οροπέδια του εσωτερικού, όπου μπορεί να κυμαίνονται μεταξύ 40-45°C πάνω από το μηδέν και 5-8°C κάτω από το μηδέν. Οι βροχοπτώσεις, σχετικά άφθονες μόνο κατά μήκος της νοτιοδυτικής ακτής, είναι ουσιαστικά ανύπαρκτες στο εσωτερικό, όπου μπορεί να περάσουν και χρόνια χωρίς να πέσει ούτε μία σταγόνα βροχής. Δεν υπάρχει συνεπώς κανονικό δίκτυο υδάτινων ρευμάτων, αλλά μόνο τα ουϊντιάν(ξηρές κοίτες χειμάρρων), που σαρώνονται από ορμητικές πλημμύρες και μόνο για σύντομο χρονικό διάστημα έχουν νερό. Οι βροχές που πέφτουν στα βουνά τροφοδοτούν τον υπόγειο υδροφόρο ορίζοντα που αναδύεται στις οάσεις και επιτρέπει την ύπαρξη αραιής βλάστησης. Οι επισφαλείς αυτές κλιματολογικές συνθήκες περιορίζουν αποκλειστικά στις παράκτιες λωρίδες τις δυνατότητες ανάπτυξης της γεωργίας της περιοχής, ενώ στο εσωτερικό μεγάλο μέρος του εδάφους καλύπτεται από στεπική βλάστηση. Ο πραγματικός πλούτος της Α.χ. είναι το πετρέλαιο, το οποίο έχει μεταμορφώσει φτωχές χώρες σε πλούσιες ζώνες, που για την κατοχή τους συναγωνίζονται οι μεγάλες εταιρείες πετρελαίων. Η Aramco εκμεταλλεύεται τα κοιτάσματα της Σαουδικής Αραβίας. Αγγλικές, αμερικανικές, γαλλικές και ιαπωνικές εταιρείες έχουν εγκατασταθεί στο Μπαχρέιν, στο Κατάρ και στην Ακτή των Πειρατών. Σημαντικά διυλιστήρια πετρελαίου λειτουργούν στο Μένα αλ-Αχμαντί (Κουβέιτ) και στο Ρας Τανούρα (Σαουδική Αραβία). Από πολιτική άποψη η Α.χ. χωρίζεται στα εξής κράτη (κατά σειρά πληθυσμού): Σαουδική Αραβία, Υεμένη, Ομάν, Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, Κατάρ, Κουβέιτ και Μπαχρέιν. Υπάρχουν επιπλέον δύο ουδέτερες ζώνες, η μία μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Ιράκ, η άλλη μεταξύ Σαουδικής Αραβίας και Κουβέιτ· η δεύτερη είναι πολύ σημαντική, επειδή διαθέτει πλούσια κοιτάσματα πετρελαίου. Από τα νησιά που περιβάλλουν την εκτεταμένη περιοχή της Α.χ. κυριότερα είναι τα νησιά Φαραζάν, Καμαράν και Περίμ στην Ερυθρά θάλασσα, τα νησιά Κούρια Μούρια και Μασιρά στον Ινδικό ωκεανό, και το Μπαχρέιν και τα νησιά που βρίσκονται στην Ακτή των Πειρατών στον Περσικό κόλπο. Τοπίο του Κουβέιτ στο ΝΑ άκρο της Αραβικής χερσονήσου (φωτ. Sef).

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • Μεσανατολικό — Όρος με τον οποίο αποδίδεται η μακροχρόνια διαμάχη μεταξύ των αραβικών κρατών της Μέσης Ανατολής (Μικρά Ασία, Αραβική χερσόνησος και βορειοανατολική Αφρική) και του Ισραήλ, σχετικά με εδαφικές και άλλες διεκδικήσεις. Η σύγκρουση του 1948 ανάμεσα… …   Dictionary of Greek

  • έρημος — Με τον όρο έ. εννοείται στη φυσική γεωγραφία μια περιοχή με ξηρό κλίμα που χαρακτηρίζεται από μεγάλη σπανιότητα ατμοσφαιρικών κατακρημνισμάτων (το μέγιστο ετήσιο ύψος βροχής ανέρχεται γενικά σε 200 250 χιλιοστά), τα οποία κατανέμονται πολύ… …   Dictionary of Greek

  • μεσογειακή φυλή — Ανθρώπινη ομάδα του κορμού των ευρωπιδών, χαρακτηριζόμενη από λευκό ή ελαφρά μελαχρινό δέρμα, καστανά ή καστανά σκούρα μαλλιά, μέσο έως κοντό ανάστημα, μετρίως μακρύγραμμη σωματική διάπλαση και δολιχοκρανία σε γενικές γραμμές, με το οπίσθιο μέρος …   Dictionary of Greek

  • Σινά — Χερσόνησος της Αιγύπτου, που βρίσκεται μεταξύ των κόλπων του Σουέζ και της Άκαμπα. Έχει έκταση 65 000 τ. χλμ. και στο μεγαλύτερο μέρος της είναι άνυδρη και άγονη. Ολόκληρο το νότιο τμήμα της αποτελείται από ένα κρυσταλλοπαγή ορεινό όγκο, που… …   Dictionary of Greek

  • Ισπανία — Επίσημη ονομασία: Βασίλειο της Ισπανίας Έκταση: 504.782 τ. χλμ. Πληθυσμός: 40.037.995 (2001) Πρωτεύουσα: Μαδρίτη (2.882.860 κάτ. το 2000)Κράτος της νοτιοδυτικής Ευρώπης, στην Ιβηρική χερσόνησο. Συνορεύει στα ΒΑ με τη Γαλλία και την Ανδόρα, στα Δ… …   Dictionary of Greek

  • Αίγυπτος — I Κράτος της βορειοανατολικής Αφρικής και (σε μικρό μέρος) της δυτικής Ασίας.Συνορεύει στα Δ με τη Λιβύη, στα Ν με το Σουδάν και στα ΒΑ με το Ισραήλ, ενώ βρέχεται στα Β από τη Μεσόγειο θάλασσα και στα Α από την Ερυθρά θάλασσα.Η Α. (αλ… …   Dictionary of Greek

  • Σαουδική Αραβία — Κράτος στη Μέση Ανατολή. Βρέχεται στα Α και Δ από τον Περσικό Κόλπο και την Ερυθρά Θάλασσα αντίστοιχα και στα Ν από την Αραβική Θάλασσα.H εδαφική επικράτεια της Σαουδικής Aραβίας, που παλιά προσδιοριζόταν πολύ άοριστα ως Zαζιράτ αλ Aράμπ, δηλαδή… …   Dictionary of Greek

  • Κατάρ — Επίσημη ονομασία: Εμιράτο του Κατάρ Έκταση: 11.437 τ. χλμ. Πληθυσμός: 793.341 (2001) Πρωτεύουσα: Ντόχα (285.000 κάτ. το 2001)Κράτος της δυτικής Ασίας, στην Αραβική χερσόνησο, στην είσοδο του Περσικού κόλπου. Συνορεύει στα Ν με τη Σαουδική Αραβία… …   Dictionary of Greek

  • Ασία — I Mία από τις πέντε ηπείρους. Βρίσκεται ολόκληρη σχεδόν στο βόρειο ημισφαίριο, και από γεωμορφολογική άποψη αποτελεί με την Ευρώπη αδιαχώριστη ενότητα, στην οποία δίνεται η ονομασία Ευρασία. H Α. είναι η μεγαλύτερη από όλες τις ηπείρους. Καλύπτει …   Dictionary of Greek

  • Άγιον Όρος ή Άθως — Πολιτεία μοναχών (2.262 κάτ.) που άνθησε ιδιαίτερα στους βυζαντινούς χρόνους. Το Ά.Ό. είναι βουνό με άφθονα δάση (2.033 μ.), στη νότια άκρη της ανατολικής χερσονήσου της Χαλκιδικής, από το οποίο ονομάστηκε έτσι και η χερσόνησος (332,5 τ. χλμ.).… …   Dictionary of Greek

Share the article and excerpts

Direct link
Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”